روغن قالب بتن چیست؟ قیمت انواع روغن قالب {کاربردها مزایا و مکانیزم هرکدام}

روغن قالب بتن نوعی روغن شیمیایی است که برای جدا کردن قالب بتن مورد استفاده قرار می‌گیرد. پس از اینکه قالب از بتن جدا می‌شود، سطح نهایی بتن یکنواخت، نرم و صاف خواهد بود؛ ضمن آنکه باعث کاهش حباب‌های روی سطح بتن نیز می‌شود. برای تهیه این روغن شیمیایی، آن را به نسبت یک به یک با آب رقیق کنید و روی سطح قالب به‌طور یکنواخت در یک لایه نازک بپاشید.

کاربرد روغن قالب بتن

قالب بندی به امر پر هزینه‌ای در پروژه‌های بتنی شناخته شده است. صرفه‌جویی در این مورد می‌تواند منجر به سرشکن شدن هزینه کل پروژه شود.  چرب کردن انواع قالب‌های چوبی و فلزی و پلاستیکی روش خوبی برای افزایش بهره‌وری محسوب می‌شود. اگر از روغن قالب بتنی استفاده می‌کنید، سطح بتن نیاز به رنگ‌آمیزی ندارد، زیرا سطح چرب شده بتن، رنگ را پس می‌زند.

روی سطوح کلیه قالب‌های فلزی، بر روی انواع قالب های چوبی و پلاستیکی، روی سطوح قالب‌های پلاستیکی، جهت تولید سنگ مصنوعی، چرب نمودن قالب مقاطع بتنی که قرار است پس از باز نمودن قالب‌ها، تولید بتن با سطح اکسپوز و عملیات آب‌بندی و ترمیم از دیگر کاربردهای روغن قالب‌های بتن محسوب‌ می‌شود.

این محصول غیر سمی است و استفاده از آن برای محیط زیست مشکلی ایجاد نخواهد کرد. استفاده از روغن قالب باعث صرفه جویی در هزینه و زمان می‌شود. به همین علت در پروژه‌های بتنی محبوبیت زیادی دارد.

مزایای استفاده از روغن قالب بتن

استفاده از روغن قالب بتن سبب صاف و صیقلی شدن سطح بتن می‌شود. این امر خروجی کار را از لحاظ ظاهری بسیار مناسب می‌کنند و در نهایت دوام بتن‌هایی مانند نیوجرسی بتنی کوچک نیز افزایش می‌یابد. از دیگر مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش هزینه‌ های تمیز کاری قالب
• بدون چربی تاثیرگذار بر روی سطح بتن
• عدم چسبندگی توده‌های سیمان به سطح قالب
• بدون تاثیر منفی بر خواص سطحی بتن سخت‌ شده
• جداسازی به‌وسیله فعل‌وانفعالات شیمیایی
• ممانعت از خوردگی قالب فلزی و ارتقا دوام قالب
• حذف حباب‌های ایجادشده در نقاط مشترک قالب و بتن
• سطح اکسپوز مناسب با حداقل مقدار حباب سطحی

خواص روغن قالب بتن

استفاده از این روغن در سطوح بتن، باعث می‌شود که رنگ اصلی بتن تغییر نکند. به همین علت برای ساخت نیوجرسی بتنی از روغن قالب استفاده می‌کنند. روغن قالب بتن این امکان را به شما می‌دهد تا هنگام آلودگی و ایجاد گرد و غبار، سطوح بتنی را به راحتی تمیز کنید.

روغن قالب، سطح قالب را به خوبی پوشش می‌دهد و سطحی صاف و صیقلی را در روی بتن ایجاد می‌کند. این امر سبب می‌شود تا دیگر نیاز به اعمال ضربات مکانیکی وجود نداشته باشد و طول عمر قالب را افزایش دهد. پوشش‌دهی مناسب و مطلوب روی سطح قالب‌ها از دیگر خواص و ویژگی روغن قالب است. افزایش دوام قالب‌های فلزی، پلاستیکی و چوبی از خواص مهم این نوع روغن محسوب‌ می‌شود. به‌همین علت برای ساخت انواع دال بتنی استفاده از روغن قالب را ترجیح می‌دهند.

به‌طور کلی می‌توان گفت:

• بر روی بتن و قالب، آلودگی و اثرات منفی به جای نمی‌گذارد.
• برای جدا کردن قالب از بتن به ضربه زدن نیازی ندارد.
• بعد از قالب‌برداری، نیاز به پاکسازی و کندن بتن از روی سطح قالب‌ها نیست.
• از نظر اقتصادی، استفاده از این روش نسبت به روش سنتی به صرفه‌تر است.

انواع روغن قالب بتن

با توجه‌به جنس قالب طراحی، روغن قالب در چند مدل تولید می‌شود. انواع روغن قالب بتن شامل موارد زیر است:

1. روغن قالب چوبی بتن
2. روغن قالب فلزی بتن
3. روغن قالب فایبرگلاس بتن

مکانیزم اثر روغن قالب بتن

پس از اجرا کردن روغن قالب رو سطح، یک لایه چرب روی سطح قالب‌ها قبل از بتن‌ریزی ایجاد می‌شود. رها شدن ساده‌تر بتن از قالب از خاصیت‌ مهم روغن قالب است که به‌همین منظور به روغن قالب، رهاساز قالب نیز گفته می‌گویند.

علاوه‌بر اینکه باعث جدا سازی راحت قالب از بتن می‌شود، روغن قالب با تشکیل یک لایه چرب بین سطح قالب و بتن، موجب ساخته‌شدن یک سطح صاف و بدون تخلخل برای بتن خواهد شد. روغن قالب این خاصیت را دارد که هنگام باز کردن قالب‌ها، بتن به قالب نچسبد.

به‌همین ترتیب باعث قلوه‌کن شدن بتن و ایجاد تخلخل در سطح آن می‌شود. ضمن آنکه نیاز به ترمیم مجدد سطح و پاک کردن و کندن بتن از سطح قالب‌ها، بعد از قالب‌برداری وجود نخواهد داشت. برخی از روغن سوخته به جای روغن قالب استاندارد استفاده می‌کنند.

اما نمی‌دانند که روغن سوخته با سطح بتن واکنش نشان می‌دهد و یک لایه پودری بر روی آن تشکیل می‌دهد. این لایه، هیچ مقاومتی ندارد و سطح بتن دچار مشکل خواهد شد.

روغن آزادساز قالب

رزین‌های آلکالوئید نفتی مثل گازوئیل MTO OIL 300 برای قالب‌بندی‌های چوبی و فلزی بتن استفاده می‌شود. رزین‌های گیاهی حلال در آب MTO OIL 300W نیز برای قالب‌های فایبر گلاس و پلاستیکی مخصوص قطعات پیش‌ساخته و سنگ‌های آنتیک و مصنوعی کاربرد دارد. البته پلاستیک توسط مواد نفتی خورده می‌شود. به‌همین علت امکان استفاده از روغن‌های آزادساز نوع اول وجود ندارد. ضمن آنکه رزین‌های گیاهی حلال در آب، شیری رنگ است.

مشخصات روغن قالب بتن

روغن قالب ۰.۸۵ گرم در سانتیمتر مکعب وزن دارد و به رنگ قهوه‌ای است. شکل آن نیز به صورت شکل مایع با ویسکوزیته یا لزجت پایین بوده و همین موضوع سبب شده است که به‌راحتی سطح مورد نظر پوشش داده شود. میزان مصرف روغن قالب مطابق با میزان تخلخل، جنس قالب و ناهمواری سطح قالب، متفاوت خواهد بود. روغن قالب مربوط به بتن مطابق با استاندارد CE 204 CE 1407 سنجش می‌شود.

به این نکته توجه داشته باشید که باید برای مصرف روغن قالب از وسیله پیستوله، برس یا غلطک استفاده کنید تا بتوانید روغن را به سطح بتن اندود کنید. ضمن آنکه اگر قصد خرید این محصول را دارید باید بدانید قیمت روغن قالب بتن بستگی به بسته‌بندی روغن دارد. این روغن به‌صورت گالن ۲۰ لیتری، بشکه ۲۲۰ لیتری و  مخزن ۱۰۰۰ لیتری وجود دارد. بنابراین، هر بسته‌بندی روغن قالب قیمت مختص به خود را دارد.

اضافه کردن مواد افزودنی به روغن قالب بتنی

برای رقیق کردن این محلول، می‌توانید برای روغن قالب حلالی ۱۰ درصد گازوئیل و برای روغن پایه آب ۱۰ درصد آب اضافه کنید. البته این روغن قالب محصولی آماده است ولی برای رقیق کردن آن این امکان را دارید تا از موارد گفته‌شده استفاده کنید.

تفاوت بین روغن قالب فلزی، لاستیکی و سنگ مصنوعی

روغن‌های گفته‌شده قابلیت انحلال در آب را ندارند که همین امر با ایجاد لایه بسیار نازک روی سطوح قالب‌ها و باعث جدا کردن راحت قالب از بتن می‌شود. اگر می‌خواهید از روغن قالب برای قالب سنگ مصنوعی استفاده کنید، روغن پایه آب گزینه بهتری است.

نکات ایمنی هنگام استفاده از روغن قالب

هنگام استفاده از روغن قالب بتنی، حتما نکات ایمنی را رعایت کنید، زیرا سهل‌انگاری در استفاده از آن، می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود. یکی از نکاتی که باید به آن توجه داشته باشید، این است که روغن قالب قابل اشتعال است. بنابراین، از آتش سوزی، انفجار و هرگونه جرقه، جوشکاری، کشیدن سیگار و روشن نمودن شعله در محیط اجرا جلوگیری کنید.

توصیه می‌شود حتما از ماسک، عینک و دستکش استفاده کنید. به‌هیچ‌وجه روغن قالب بلعیده نشود یا با چشم تماس نداشته باشد. اگر با پوست یا چشم برخورد کند، باید با آب ولرم فراوان شسته شود.

مراقبت از وسایل کار روغن قالب بندی

روغن قالب‌بندی می‌تواند در پیستولت یا سمپاش باقی بماند. اما در برخی از وسایل ممکن است واشرهای لاستیکی در تماس مداوم با این محصول نرم شوند.

روغن قالب پایه نفتی

روغن قالب نفتی، یک نوع روغن پایه است که از نفت خام استخراج می‌شود. این نوع روغن به‌عنوان یک ماده پایه در تولید محصولات نفتی و پتروشیمی، مانند روغن‌های موتور، گریس، مواد شیمیایی و دیگر محصولات نفتی کاربرد دارد. این نوع روغن به‌عنوان یک مایع پایه باعث اضافه‌شدن ویژگی‌های مهمی مانند پایداری حرارتی، پایداری اکسیداسیون و گران‌روی به محصولات نهایی می‌شود.

کاربرد روغن قالب پایه نفتی

این روغن به‌عنوان یک ماده جداکننده بین بتن و قالب عمل می‌کند. روغن قالب پایه نفتی بر روی سطح داخلی قالب ریخته می‌شود تا بتوانند به آسانی قطعه بتنی را از قالب جدا کنند. این فرایند موجب می‌شود تا از چسبندگی و گیرکردن بتن به قالب جلوگیری کرده و خروج قطعه بتنی از قالب به سهولت صورت گیرد.

یکی دیگر از مزایای روغن قالب پایه نفتی، بهبود در پوشش و صافی سطح قطعات بتنی است. این روغن از جذب زیاد آب توسط قالب به بتن جلوگیری می‌کند که موجب بهبود خواص مکانیکی و افزایش دوام آن خواهد شد.

استفاده مجدد از روغن قالب روی سطح چوبی، نتایج بهتری به همراه دارد. چون با اشباع شدن آن‌ها از روغن به‌راحتی آزاد می‌شوند. روغن قالب پایه نفتی را می‌توان روی سطوح چوبی که قبلا به روغن قالب‌های دیگر آغشته شده‌ا‌ند نیز مصرف کرد.

عملکرد روغن قالب بتن

هنگام برخورد روغن و سطح، با سیمان واکنش نشان می‌دهد و بتن را از سطح قالب جدا می‌کند. به همین علت پس از جدا کردن قالب از بتن، سطح آن نرم و یکنواخت می‌شود. البته باید از ریختن اضافی روغن قالب بر سطح بتن بپرهیزید. شما می‌توانید از قلم مو کمک بگیرید و پوشش نازکی روی سطح به وجود بیاورید و اضافات آن را پاک کنید. پس از اینکه لایه اول جذب سطح شد، پاشیدن روغن قالب را تکرار کنید.

روش مصرف روغن قالب بتن

بهتر است قبل از استفاده از روغن قالب ظرفی که حاوی محصول است را چندین بار زیر و رو کنید یا از هم‌زن مکانیکی استفاده کنید. هر یک واحد از روغن قالب این قابلیت را دارد تا با ۵۰ الی ۱۰۰ درصد مواد نفتی مانند گازوئیل ترکیب شود. توصیه می‌کنیم سطح قالب‌ها قبل از اعمال روغن قالب پایه نفتی، عاری از گردوغبار یا بتن و سیمان باشد.

در صورت وجود آثار بتن یا ملات روی سطح قالب به کمک اعمال فشار آب (واترجت ) یا استفاده از سندبلاست، نسبت به زدودن سطح از آلودگی‌ها اقدامات لازم را انجام دهید. روغن قالب بتن را توسط رول یا فرچه یا اسپری روی سطح اجرا کنید؛ روغن قالب به‌صورت خالص نیز قابل اجرا است.

روش نگه‌ داری از روغن قالب

این روغن را در محیط سرپوشیده و به دور از تابش خورشید و دمای زیاد قرار دهید. بهترین دما برای نگهداری آن ۱۰+ الی ۳۰+ درجه خواهد بود. در صورتی‌که در ظرف باز نشده باشد، عمر آن به یک سال خواهد رسید. دقت کنید که عدم توجه‌به روش انبارداری مناسب می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی محصول یا ظرف آن شود.

جمع‌ بندی

دلایل محبوب بودن روغن قالب بتنی شامل جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی، کم شدن زمان کار، کاهش هزینه قالب‌بندی، صرفه‌جویی در هزینه و… است. لازم به ذکر است برای خرید روغن قالب مربوط به بتن باید دقت بسیاری داشته باشید، زیرا در بازار مصالح و ساختمان سازی این ابزارها دارای کیفیت‌های مختلفی هستند که باید سعی کنید بهترین کیفیت را انتخاب نمایید.