سقف وافل از نظر شیوه اجرا به دو دسته یک طرفه و دو طرفه که هر کدام کاربرد و ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند تقسیم می‌شود. در این مقاله از سایت رایان پی قصد داریم شما را بیشتر با تفاوت وافل یک طرفه و دو طرفه آشنا کنیم.
تفاوت وافل یک طرفه و دو طرفه در چیست؟
نحوه عملکرد مهم‌ترین تفاوت سقف وافل یک طرفه و دو طرفه است. ضمن اینکه حداکثر طول دهانه در هنگام طراحی پلان ساختمان نیز از دیگر تفاوت‌هایی است که بین این دو مدل سقف وافل وجود دارد. این دو مدل سقف از نظر روش طراحی و قیمت نیز تفاوت‌هایی دارند؛ اما قبل از اینکه بیشتر در مورد این تفاوت‌ها صحبت کنیم بهتر است بدانید که دال بتنی وافل یک طرفه و دو طرفه چیست؟
سقف وافل یک طرفه
به مدلی از دال که توسط تیرهایی در دو جهت مخالف پشتیبانی می‌شود دال وافل یک طرفه گفته می‌شود. این شیوه اجرا باعث می‌شود که سقف توانایی بار در یک جهت را داشته باشد. میزان خم شدن دال به جهت تیرچه‌ها بستگی دارد. ضمن اینکه خم شدن در یک جهت خمش کرده و وظیفه آن بر عهده تیرچه‌هاست. زیاد بودن اختلاف بین طول‌ها باعث می‌شود که بار به تیرهای کوتاه انتقال پیدا نکند.
سقف وافل دو طرفه
در این مدل از اجرای سقف، دال از چهار سمت توسط تیرها پشتیبانی می‌شود و بار از چهار طرف به چهار ستون انتقال پیدا می‌کند. از آنجایی که در این مدل دال وافل بار توسط تکیه‌گاه‌ها در هر دو جهت حمل می‌شود؛ بنابراین تقویت اصلی نیز در هر دو جهت برای دال دو طرفه فراهم می‌شود.
بررسی مهم ترین تفاوت ها بین وافل یک طرفه و دو طرفه
همانطور که اشاره شد این دو مدل دال وافل دارای کاربردها و ویژگی‌های متفاوت هستند که آنها را در قالب تفاوت وافل یک طرفه و دو طرفه در ادامه تشریح می‌کنیم.
طول دهانه
مهم‌ترین تفاوت وافل یک طرفه و دو طرفه حداکثر طول دهانه‌ای است که زمان اجرای این دو مدل دال وافل باید رعایت شود. این دهانه در سقف‌های یک طرفه حداکثر ۱۰ متر و در سقف‌های دو طرفه حداکثر ۱۶ متر باید باشد. بنابراین برای دهانه‌های بلند سقف وافل دو طرفه به دلیل قابلیت حذف تیرهای میانی و آویز تیرها گزینه بهتری است.
علاوه بر این از آنجایی که ستون‌های اضافی در این مدل سقف حذف می‌شود؛ هزینه کلی سقف‌زنی پروژه نیز کاهش پیدا می‌کند. برای دهانه‌های زیر ۱۰ متر نیز می‌توانید از سقف وافل دو طرفه استفاده کنید. بنابراین اگر در پروژه شما برخی از دهانه‌ها زیر ۱۰ متر و برخی از آنها بالای ۱۰ متر باشد؛ می‌توانید بر حسب طراحی و پلان قالب چینی تمامی سقف‌ها را دو طرفه اجرا کنید.
عملکرد
سقف وافل یک طرفه عملکرد یک طرفه دارد؛ یعنی بار در این مدل سقف به دو تیری که رو به روی هم هستند وارد می‌شود. اما در دال وافل‌های دو طرفه بار ثقلی وارد بر کف بر چهار تیر اطراف سقف وارد می‌شود. نسبت طول دهانه به عرض آن در سقف‌های یک طرفه بهتر است کمتر از ۲ باشد. بنابراین برای دهانه‌هایی که ابعاد ۱۰ در ۴ دارند دال وافل یک طرفه گزینه اقتصادی‌تری است.
شکل ظاهری قالب
قالب مونتاژی که برای اجرای وافل یک طرفه استفاده می‌شود شبیه به تابوت است و بر اساس مساحت سقف و بر اساس واحد متر مربع باید خریداری شود. در سقف‌های دو طرفه، قالبی که استفاده می‌شود دانه‌ای و به شکل مربع است. معمولا نمای اکسپوز قالب دو طرفه وافل، به دلیل جلوه بهتر در زمان نورپردازی، از قالب یک طرفه طرفدار بیشتری دارد. یک شباهت کلی بین قالب‌هایی که در این مدل سقف استفاده می‌شوند وجود دارد و آن هم قفل‌دار بودن این قالب‌هاست.
به این ترتیب مجری می‌تواند در زمان اجرای سقف و چیدن قالب‌ها، آنها را سقف کرده و یکپارچه کند. به این ترتیب کارگران در زمان راه رفتن روی سقف ایمنی بیشتری دارند. علاوه بر این قفل کردن قالب‌ها باعث می‌شود که هنگام بتن‌ریزی تکان نخورند و سقف کاملا صاف و یکدست بتن‌ریزی شود.
کاربرد
سقف‌های دو طرفه به طور کلی کاربردی‌تر هستند و در اکثر پروژه‌های ساختمانی می‌توان از آنها استفاده کرد. برای اجرای دال وافل دو طرفه باید ستون‌های مزاحم حذف شوند؛ بنابراین فضای بیشتری برای اجرای پلان پروژه وجود دارد. نکته مهمی که در مورد این شیوه اجرای سقف وجود دارد این است که باید دهانه آن از ویژگی خمشی برخوردار باشد. در سقف وافل یک طرفه این تیرها هستند که نقش تکیه‌گاه را برای سقف بازی می‌کنند و وظیفه مهار و انتقال بار را بر عهده دارند. بنابراین امکان حذف آنها وجود ندارد.
شیوه اجرا
همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره شد مهم‌ترین تفاوت وافل یک طرفه و دو طرفه در شیوه اجراست. در سقف‌های یک طرفه تیرها در دو جهت مخالف و در سقف‌های دو طرفه صفحات توسط چهار تیر مجزا و یا ستون‌های اطراف کنترل و پشتیبانی می‌شوند. در سقف وافل یک طرفه بار تنها در یک جهت به تیر و یا تکیه‌گاه‌های کناری منتقل می‌شود. این در حالی است که در سقف‌های دو طرفه حمل بار در هر دو جهت انجام می‌شود. سقف وافل‌های دو طرفه به همین خاطر می‌توانند بدون نیاز به هیچ گونه تکیه‌گاهی و فقط با استفاده از ستون موجود به راحتی تعادل خود را حفظ کنند.
زیرسازی
نحوه و جزئیات در اجرای این دو مدل سقف شباهت‌های زیادی با یکدیگر دارد. تنها تفاوتی که در مرحله اجرا بین سقف وافل یک طرفه و دو طرفه می‌توان از آن نام برد؛ نحوه زیرسازی است. در زیرسازی هر دو مدل سقف می‌توان از جک یا اسکافولد استفاده کرد؛ اما به خاطر امنیت بالاتر بیشتر استفاده از اسکافولد پیشنهاد می‌شود.
برای زیرسازی سقف‌های وافل دو طرفه، به دلیل اینکه همه تیرچه‌ها به یک ردیف پروفیل قوطی یا چهار تراش نیاز دارند باید پروفیل‌های بیشتری به کار برده شود. بعد از این مرحله لایه‌های دوم را عمود بر پروفیل‌های لایه اول و با فاصله ۱.۲۰ اجرا می‌کنند. البته بسته به ارتفاع زیرساز می‌توان این فاصله را کم یا زیاد کرد. اما در سقف وافل یک طرفه محل دقیق اجرای زیرساز زیر تیرچه است. البته گاهی نیز زیرساز در جهت عمود بر تیرچه‌ها اجرا می‌شود. به عنوان مثال اگر می‌خواهید روی یک دهانه دو متری سقف یک طرفه کار کنید بهتر است اول، وسط و انتهای دهانه را پروفیل کار گذاشته و دیگر پروفیل‌ها را در فواصل ۶۰ جایگذاری کنید.
قیمت
با وجود اینکه دال وافل یکی از گزینه‌های محبوب در بین پیمانکاران ساختمانی است؛ ممکن است این سوال ایجاد شود که قیمت دال بتنی پیش ساخته چقدر است و هزینه اجرای سقف وافل یک طرفه به صرفه‌تر است یا سقف وافل دو طرفه؟ برای دهانه‌های کوتاه باید از وافل یک طرفه استفاده کنید اما برای دهانه‌های بلندتر استفاده از وافل دو طرفه الزامی است. هزینه اجرای این سقف‌ها بستگی به شرکت تولیدکننده قالب دارد. بنابراین اگر بتوانید قالب وافل را از تولیدکننده و بدون واسطه بخرید هزینه اجرا برای شما کاهش پیدا می‌کند.