این روزها در تمامی صنایع، به خصوص صنایعی که محصولاتشان با رشد جمعیت و در پی آن افزایش تقاضای بازار مواجه هستند؛ سرعت در ساخت از اهمیت بالایی برخوردار است. صنعت ساختمان نیز از این قاعده مستثنی نیست. تولیدات این صنعت علاوه بر سرعت در تولید، نیاز به فاکتورهای دیگری نیز دارند. ساختمان‌های امروزی با توجه به بلندمرتبه‌سازی نیاز به استفاده از روش‌هایی دارند که امنیت را نیز تامین کند. هالوکور یا دال بتنی پیش تنیده یکی از مدرن‌ترین مصالحی است که با تقویت استحکام ساختمان، امنیت آن را تا حدود زیادی حفظ می‌کند. در ادامه این مقاله از سایت rayanpeybeton بیشتر در مورد کاربردهای دال پیش تنیده و مزایای آن صحبت می‌کنیم.
هالوکور یا دال بتنی پیش تنیده چیست؟
هالوکور به نوعی مصالح برای ساخت سقف گفته می‌شود که به صورت مجوف یا همان سوراخ‌دار تولید شده و در ساخت آن از فولاد و بتن استفاده می‌شود. تکنولوژی که در ساخت این مدل سنگدال بتنی استفاده می‌شود بسیار پیشرفته است و با ایجاد مقاومت خمشی، به دلیل عدم نیاز به میلگرد، هزینه ساخت کمی دارد. روی بدنه این دال‌ها سوراخ‌هایی وجود دارد که هدف از ایجادشان کاهش بار مرده، افزایش مقاومت و سهولت در حمل است. ضمن اینکه از این سوراخ‌ها می‌توان برای عبور تاسیسات نیز استفاده کرد.
کاربرد دال پیش تنیده در صنعت ساختمان
از نوع افقی و مسلح دال پیش تنیده که معمولا ضخامتی بین ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر دارد؛ عموما برای اجرای سقف‌ها استفاده می‌شود. نوع نازک‌تر سنگدال بتنی نیز گاهی به عنوان سنگ‌فرش در صنعت ساختمان کاربرد دارد. در اجرای سقف طبقه همکف، پی یا خاک زیر ساختمان تکیه‌گاهی برای دال پیش تنیده ضخیم محسوب می‌شود. اما در ساختمان‌هایی که مرتفع و به صورت برج ساخته می‌شوند؛ برای ساخت سقف طبقات بین قاب‌های فولادی از این مدل دال استفاده می‌شود.
در گذشته استفاده از از تیرچه‌های پیش تنیده به عنوان کف واحد باعث می‌شد که حرارت داخلی ساختمان خیلی راحت هدر برود. اما کم کم و با پیشرفت‌های حاصله در صنعت ساختمان، مشخص شد که استفاده از تیرچه‌های مجوف یا همان دال پیش تنیده روی بلوک‌های یونولیتی به کار رفته در سقف باعث می‌شود که هم وزن سازه کمتر شود و هم دمای ساختمان هدر نرود. ضمن اینکه حفره‌های روی این مدل دال محل خوبی برای عبور لوله‌های مربوط به تاسیسات است.
روش های اجرای هالوکور
در پروژه‌های ساختمانی برای اجرای دال پیش تنیده معمولا از کابل‌های کششی که از هفت سیم فولادی محصور شده داخل یک حفاظ پلاستیکی تشکیل شده است برای ایجاد تنش استفاده می‌شود. حد فاصله استاندارد این کابل‌ها با مرکز اتصال در صورت مسکونی بودن ساختمان حدود ۲.۱ متر است. بعد از اینکه کابل‌ها متصل شدند؛ با قدرتی حدود ۹.۱۴ تن کشیده می‌شوند. در طی کشش ایجاد شده به ازای هر ۴۸.۳۰ متر، حدود ۳۲.۲۰ سانتی‌متر افزایش طول ایجاد می‌شود. دال‌های پیش تنیده بر اساس کاربرد، اندازه و طرح به ۳ دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- دال پیش تنیده موج‌دار : در این مدل دال بتنی عملیات بتن‌ریزی روی سینی های فولادی موج‌دار انجام می‌شود تا میزان متعادلی از مقاومت و خمش نسبت به وزن دال مجوف پیش تنیده به کار برده شود. این مدل دال پیش تنیده معمولا در یک سمت کوتاه و از یک جهت به یک راستای دیگر کار گذاشته می‌شوند.
- دال پیش تنیده دندانه ای یا یک طرفه : مقاومت دال‌های یک طرفه بسیار زیاد ولی از یک سمت است.
- دال پیش تنیده کلوچه ای یا دو طرفه : تفاوت این مدل دال با دال یک طرفه دارا بودن مقاومت بالا در هر دو سمت است.
حالت های اجرای دال بتنی پیش تنیده
دال پیش تنیده را به دو صورت در محل و به صورت پیش ساخته می‌توان اجرا کرد. در اغلب موارد تیرچه‌های این مدل دال در کارگاه طرحی و تولید شده و سپس به محل پروژه منتقل می‌شود تا در سقف و میان تیرها به کار برده شود. در ساخت دال پیش تنیده توجه به ابعاد تکیه‌گاه و انجام محاسبات دقیق برای آن باعث می‌شود که تیرچه‌ها کاملا اصولی تولید شده و پیمانکار برای نصب‌شان با مشکل مواجه نشود. برای ساخت دال پیش تنیده در محل نیز باید از یک سری قالب‌های مخصوص پیش تنیدگی برای عملیات بتن‌ریزی استفاده شود.
قالب‌هایی که برای این کار کاربرد دارند معمولا از جنس چوب، پلاستیک و حتی فولاد هستند. در پروژه‌هایی که در آنها کیفیت کار از اهمیت بالایی برخوردار است معمولا از قالب‌های پلاستیکی و فولادی استفاده می‌شود. اما اگر به دنبال کاهش قیمت دال بتنی پیش ساخته و در پی آن صرفه‌جویی در هزینه‌های پروژه هستید بهتر است از قالب چوبی در این مرحله استفاده کنید.
نوعی دیگر از دال پیش تنیده نیز در بازار وجود دارد که به عنوان تیرچه بتنی پیش تنیده مسلح شناخته شده و در ساخت آنها از میلگرد به عنوان عامل تقویت‌کننده استفاده می‌شود. این میلگردها را قبل از عملیات بتن‌ریزی به کمک ابزاری خاص درون قالب ثابت نگه می‌دارند تا بتن تقویت‌کننده آنها را بپوشاند. برخی از پیمانکاران از خود دیوارها به عنوان قالب برای کار گذاشتن هالوکور در کف سازه استفاده می‌کنند.
مزایا و ویژگی های دال پیش تنیده چیست؟
این مدل دال علاوه بر اینکه مقاومت خمشی سقف را افزایش می‌دهد؛ به دلیل عدم استفاده از میلگرد در ساختش موجب کاهش وزن سازه نیز می‌شود. بی‌نیازی از میلگرد در نهایت روی هزینه اجرای پروژه نیز تاثیر مستقیم دارد. موارد زیر از دیگر مزایایی دال پیش تنیده هستند:
- سهولت در اجرا
- هزینه کم
- مقاومت بالا در برابر حریق
- مقاومت کششی عالی
- مقاوم در برابر ترک خوردگی
- دوستدار محیط زیست
قیمت دال پیش تنیده چقدر است و به چه عواملی بستگی دارد؟
عوامل زیر از جمله مهم‌ترین فاکتورهایی هستند که به صورت مستقیم روی قیمت سنگدال بتنی پیش ساخته تاثیر می‌گذارند:
- اندازه، طرح و ضخامت دال
- پیش ساخته بودن یا اجرای شدن آن در محل پروژه
- نوع دال
- نوع و تعداد کابل‌های موجود در قالب
- ظرفیت تحمل بار و نوع روکش دال
- هزینه حمل و نقل و وسیله نقلیه‌ای که برای حمل‌شان نیاز است
- قیمت وسایل جانبی مانند سیم آرماتور، قالب، رابیتس، افزودنی‌های بتن و…
- حقوق و دستمزد کارگر