در صنعت ساختمان محصولات جانبی بسیاری وجود دارد که علی‌رغم ناشناخته یا ارزان بودن، می‌توانند تاثیرات مهمی در بهبود نتایج انجام کارها داشته باشند. یکی از این محصولات مهم نیز واتر پروف بتن است. در این مقاله می‌خواهیم درباره این محصول، محل استفاده و مزایای آن صحبت کنیم. همچنین در ادامه این مقاله از رایان پی بتن شما را با ویژگی‌های تخصصی‌تر واتر پروف بتن و نحوه و مقدار مصرف آن آشنا خواهیم کرد.
منظور از واتر پروف بتن چیست؟
حتی پیش از این اصطلاح واتر پروف را در سایر موقعیت‌ها شنیده‌اید و با معنای آن آشنا هستید. وقتی کالایی را واترپروف می‌نامند که در مقابل نفوذ آب و رطوبت از مقاومت بالایی برخوردار باشد. در صنعت ساختمان نیز مقابله با رطوبت و جلوگیری از نفوذ آب از اهمیت بالایی برخوردار است.
بر همین اساس واتر پروف کردن یا ضدآب کردن بخش‌های مختلف سازه ساختمان مورد توجه قرار می‌گیرد. واتر پروف بتن نیز همان‌طور که از نامش پیداست، محصولی برای جلوگیری از تبادل رطوبت در سازه و قطعات بتنی مانند سنگدال بتنی و… است.
ساختار و روش کار واتر پروف بتن
به‌طور خلاصه این محصول معمولا به شکل پودر به بازار عرضه می‌شود. بنابراین با نام پودر واترپروف بتن نیز شناخته می‌شود. این پودر بر پایه اسیدهای چرب ساخته می‌شود. بنابراین قادر است ترک‌های ریز داخلی و منافذ بسیار کوچک را در سطح بتن خشک شده به‌طور کامل پر کند. از آنجا که این منافذ ریز در بتن از به هم پیوستگی برخوردار هستند؛ در صورت استفاده از واتر پروف پودری می‌توانید مطمئن شوید که جلوی تبادل رطوبت را در سطح سازه بتنی خود خواهید گرفت.
ضرورت ضد آب کردن بتن
بتن یک ماده متخلخل است. به بیان دقیق‌تر این ماده قبل از آماده‌سازی آب را در خود جذب کرده و پس از خشک شدن درون آن دارای حفره‌های ریز و بیرون آن نیز دچار ترک‌های بسیار ریز می‌شود. از سویی همان متخلخل بودن موجب افزایش نفوذپذیری بتن خشک شده در مقابل انواع مدل‌های رطوبت می‌شود.
در واقع شما هرچه نسبت بیشتری سیمان در مقابل آب استفاده کنید؛ باز هم نمی‌توانید بتن را کاملا غیر متخلخل بسازید. در این میان پودر واترپروف از آنجا که در آب محلول نمی‌شود؛ می‌تواند به‌خوبی این منافذ و تخلخل‌های درونی و بیرونی سازه بتنی را پر کند. نتیجه نهایی این کار نیز جلوگیری از ایجاد تخلخل هنگام خشک شدن بتن و نفوذ آب و رطوبت به داخل سازه خشک شده بتنی است.
مزایای واتر پروف پودری بتن
همان‌طور که گفتیم مهم‌ترین مزیت واتر پروف بتن، جلوگیری از تبادل رطوبت است. این ویژگی کمک می‌کند تا سطح بتن شما دچار ترک‌های ریز نشده و به‌طور کلی استحکام و دوام بتن بیشتر شود.
اما پودر واترپروف بتن در کنار جلوگیری از نفوذ رطوبت، مزایای دیگری نیز دارد که در ادامه آنها را به‌طور خلاصه فهرست کرده‌ایم.
- استفاده از این پودر در ملات‌های نیازمند آب‌بندی، آنها را در برابر رطوبت مقاوم و نفوذناپذیر می‌کند.
- این پودر در مناطق مرطوب از شکل‌گیری جلبک‌ها و تا حدودی کپک‌ها در سطح سازه بتنی جلوگیری می‌کند.
- واتر پروف پودی می‌تواند تا ۱۰ درصد در مصرف آب برای تهیه بتن صرفه‌جویی کند.
- وجود این پودر دوام و مقاومت بتن را در برابر سولفات‌ها بیشتر می‌کند.
- این پودر موجب کاهش نفوذپذیری بتن به میزان ۸۰ درصد در برابر سایر محلول‌های شیمیایی می‌شود.
- پودر واتر پروف بتن می‌تواند انسجام و یکنواختی بتن را افزایش داده و همچنین سرعت گیرایی آن را تا ۱۰ درصد افزایش دهد.
- جلوگیری از آب‌انداختگی و افزایش حفاظت از میلگردهای به‌کار رفته در بتن نیز از مزایای واتر پروف بتن است.
- در نهایت هزینه پایین و سادگی اجرا را باید آخرین و البته مهم‌ترین مزیت به کار بردن آن پس از زد آب کردن بتن دانست.
کاربردهای پودر واترپروف بتن
در هر سازه‌ای که از بتن استفاده می‌شود؛ می‌توان از پودر واتر پروف نیز استفاده نمود. با این حال در ساختمان‌های معمولی ممکن است ضرورت استفاده از این ماده احساس نشود. در حالی که در سازه‌های دارای حساسیت بالاتر و یا درگیر با رطوبت بیشتر، این پودر می‌تواند بسیار کاربردی باشد.
بر این اساس استفاده از پودر واتر پروف در سازه‌های دریایی مانند اسکله‌ها، ساخت تونل‌ها، ساخت انواع نیوجرسی بتنی، ساخت سدها، آب‌بندی مخازن و ساخت استخرها، حوضچه‌ها و کانال‌های آب بسیار متداول است. به عنوان مثال از آنجا که این پودر از نفوذ آب و سایر مواد شیمیایی به داخل بتن جلوگیری می‌کند؛ در سازه‌های بتنی نزدیک دریا استفاده می‌شود.
راهنمای استفاده از واترپروف بتن
نحوه استفاده واترپروف بتن پیچیده نیست. با این وجود محاسبه میزان و نسبت آن و همچنین مرحله استفاده را باید بدانید. به‌طور خلاصه پودر واترپروف را باید بر اساس میزان ضخامت سازه بتنی به کار ببرید. به‌طور دقیق‌تر در سازه‌های بتنی با ضخامت زیر ۱۰ سانتی‌متر، ۳.۵ درصد وزن سیمان استفاده شده در بتن باید از این پودر استفاده کنید. در صورتی که ضخامت سازه بتنی شما بیشتر از ۱۰ سانتی‌متر است؛ این نسبت کمتر شده و به ۱.۵ الی ۲ درصد وزن سیمان مصرفی کاهش می‌یابد.
پس از تعیین مقدار مصرف واترپروف در بتن، نکته اساسی دوم هنگام افزودن آن به بتن است. در این زمینه نیز زمان مناسب افزودن این پودر آخرین مرحله تهیه بتن است. بنابراین بهتر است این پودر را هم‌زمان با سیمان و ماسه و به‌طور کلی به بتن خشک اضافه نکنید. همچنین پس از اضافه کردن این پودر در مراحل نهایی، آن را به خوبی مخلوط کرده تا در تمام خمیر بتن شما پخش شود. معمولا ده دقیقه مخلوط کردن پودر واترپروف با بتن آماده، شما را به این هدف می‌رساند.
نکته دیگر اینکه اگرچه پودر واتر پروف بتن ماده خطرناکی نیست؛ اما در استفاده از آن بهتر است مراقب پوست خود باشید؛ چراکه می‌تواند موجب ایجاد حساسیت‌های پوستی شود.
در نهایت پودر واترپروف را باید در دمای ۵ الی ۳۵ درجه سانتی‌گراد و دور از نور خورشید و رطوبت نگهداری کرد. همچنین بسته‌های این پودر پیش از باز شدن، تا یک سال و گاهی بیشتر از تاریخ تولید قابل استفاده هستند. طبیعتا در این زمینه باید به برچسب محصول خریداری شده خود توجه کنید.
تفاوت واتر پروف پودری، واترپروف مایع و میکروسمنت
در زبان عامه گاهی اصطلاح واترپروف مایع را شنیده‌اید. همین ابتدا خیال شما را راحت کنیم که به‌طور کلی چیزی به نام واتر پروف مایع وجود ندارد. در واقع آنچه امروزه با این نام مشهور شده، همان مایع روان‌کننده بتن است. مایعی که در گذشته و برای بهبود خاصیت روانی بتن مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در نتیجه این ماده هیچ تاثیری بر ضدآب کردن سازه بتنی ندارد. در واقع باید بدانید که پودر واترپروف اصلا قابلیت محلول شدن در آب را ندارد. وگرنه ضد آب نبود. در نتیجه چیزی به نام واتر پروف مایع نیز نداریم.
یکی دیگر از موادی که در کنار پودر واترپروف بتن نام آن شنیده می‌شود؛ میکروسمنت است. در اینجا نیز لازم است بگوییم که این ماده نیز ضد آب نبوده و واترپروف مناسبی برای بتن نیست. در واقع میکروسمنت محصولی پلیمری و با پایه سیمانی است. کاربرد آن نیز در طرح و نمای اکسپوز و موارد مشابه بوده و به تازگی در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است.
به عبارت دیگر میکروسمنت را باید نوعی پوشش دکوراتیو و مدرن دانست. این ماده از ترکیب سیمان، رزین‌های پایه آب، مواد افزودنی و در نهایت رنگ‌دانه‌های معدنی ساخته می‌شود. در واقع این پوشش به دلیل چسبندگی بالا، تنوع رنگی و کاربردهای گسترده، به انتخابی محبوب برای طراحان و معماران تبدیل شده است.
انتخاب بین پودر واترپروف یا میکروسیلیس
ابتدا بهتر است با میکروسیلیس آشنا شویم. میکروسیلیس که به نام دوده سیلیسی یا پودر میکروسیلیکا نیز شناخته می‌شود؛ نوعی سیلیس غیر بلوری یا همان آمورف است. این پودر خاکستری رنگ از جنس دی‌اکسید سیلیکون بوده و هر دانه آن ابعادی حدود ۴۰ میکرون دارد.
این ماده به عنوان محصول جانبی در کوره‌های قوس الکتریکی در فرآیند تولید عنصر سیلیسیم یا آلیاژهای حاوی سیلیسیم تولید می‌شود. کاربردهای میکروسیلیس متفاوت است؛ با این حال در شرایطی از آن برای زد آب کردن بتن نیز استفاده می‌شود.
برای عایق کردن و نفوذناپذیر کردن سازه‌های بتنی در مقابل رطوبت، به‌صرفه‌ترین، بهترین و ساده‌ترین روش استفاده از پودر واترپروف بتن است. با این وجود گاهی در برخی سازه‌های خاص و به دلایل پیچیده‌تر، استفاده از میکروسیلیس توصیه می‌شود. با این حال توجه کنید که استفاده از میکروسیلیس به سادگی واتر پروف پودری نبوده و می‌تواند تهیه و اجرای آن دشواری‌های خاص خود را داشته باشد.
به‌طور دقیق‌تر هنگام استفاده از میکروسیلیس، باید در کنار آن از یک روان‌کننده بتن نیز استفاده کنید. همچنین وزن مخصوص میکروسیلیس پایین است. در نتیجه وزن بتن را افزایش داده و موجب سفت شدن آن می‌شود. از سویی موارد و جزئیات دیگری نیز وجود دارد که استفاده از این ماده را به عنوان ضد آب کردن بتن سخت می‌کند. بنابراین همچنان توصیه می‌کنیم که در صورت عدم ضرورت، میکروسیلیس را در اولویت قرار ندهید.